Kościoły i kaplice Ukrainy

Wielkich dzieł Boga nie zapominajmy ...

Drodzy Bracia w kapłaństwie, Siostry Zakonne, Umiłowany Ludu Boży!

Dnia 16 stycznia 1991 roku Sługa Boży papież Jan Paweł II odnowił działalność archidiecezji Lwowskiej we Lwowie i z tym dniem odbył się powrót metropolity do Lwowa po wielu latach wypędzenia. Wraz z odnowieniem archidiecezji Lwowskiej zostały przywrócone struktury diecezjalne w Żytomierzu i Kamieńcu Podolskim. Te trzy diecezje obejmowały wówczas całe terytorium Ukrainy wchodząc w skład jednej metropolii Lwowskiej.

Pierwszym metropolitą po odnowieniu archidiecezji w Ukrainie został mianowany biskup Marian Jaworski. Do momentu tej nominacji był on administratorem apostolskim archidiecezji Lwowskiej z siedzibą w Lubaczowie, to znaczy zarządzał tą częścią archidiecezji Lwowskiej, która po II wojnie światowej pozostała w granicach Polski. Ustanowiono także pierwszych dwóch biskupów pomocniczych w osobach długoletniego proboszcza lwowskiej archikatedry, ojca Rafała Kiernickiego i księdza Marcjana Trofimiaka, obecnego biskupa diecezji Łuckiej.

W tym roku z Bożej Opatrzności obchodzimy dwudziestą rocznicę tamtych wydarzeń, za które pragniemy wyrazić Bogu wdzięczność, a jednocześnie spojrzeć na nie w świetle słów proroka Aggeusza: 'Rozważcie czasy obecne i minione' (Ag 2,18).

Rozważając czasy minione, widzimy jak Bóg kieruje dziejami ludzkości nie wedóug ludzkich kryteriów myślenia. W momencie, gdy ze Lwowa w 1946 roku został wydalony ostatni metropolita arcybiskup Eugeniusz Baziak, wydawało się, że Kościół na tych ziemiach ulegnie całkowitej zagładzie. Każdy pogrzeb kapłana w okresie komunistycznym równał się zamknięciu jednej świątyni. Wielu z pośród duchownych zostało poddanych prześladowaniom poprzez wywózki, obozy, czy też pozbawianie praw wykonywania misji kapłańskich. Wierni doznawali szykan z powodu wyznawanej wiary.

Nieliczne ośrodki wiary, jak lwowska katedra, świątynia w Złoczowie, Samborze, Czerniowcach i inne czynne kościoły w czasach ideologii komunistycznej zdawały się nikłymi płomykami nadziei i pomocy w bożym życiu duchowym człowieka. Jednak i te nieliczne światła starano się niszczyć. Jeszcze w latach 60-tych brutalnie zabierano wiernym i zamykano kościoły jak na przykład świętej Marii Magdaleny we Lwowie, kościoły w Stanisławowie, Bukaczowcach, Starej Soli itp.

Rozważając czasy minione, wspominany także ludzi, którzy mimo trudności wytrwale naśladowali Chrystusa Pana. Dziękujemy Bogu za świadectwo życia i posługę naszych biskupów: Eugeniusza Baziaka, a szczególnie obecnego kardynała Mariana Jaworskiego arcybiskupa-seniora, który z zapałem podjął się dzieła ratowania spuścizny bł. Jakuba Strzemię. Cenimy duchową wielkość i społeczne zaangażowanie duchownych i świeckich, znanych i nieznanych, dzięki którym Kościół lwowski przez minione lata rozwijał się i uświęcał. Na szczególną uwagę zasługują postacie, wspomnianego ojca biskupa Rafała Kiernickiego, bpa Jana Cieńskiego, ks. Kazimierza Mączyńskiego, ks. Augustyna Mednisa, ks. Jana Szeteli i wielu innych. W niespokojnym okresie komunistycznym Boża Opatrzność ciągle prowadziła nas posługując się tymi wyjątkowymi osobami. Nie sposób tu pominąć także rzesze ludzi anonimowych, którzy z całkowitym pietyzmem i namaszczeniem przekazywali wiarę swoim dzieciom i wnukom. To dzięki nim w szczególności stało się możliwe odrodzenie Kościoła archidiecezji Lwowskiej.

Obchodząc dziś dwudziestolecie odrodzenia struktur naszego Kościoła lokalnego, dziękujemy Bożej Opatrzności za to, że 'nas uzdolnił do uczestnictwa w dziale świętych w światłości'. To On sam 'uwolnił nas spod władzy ciemności i przeniósł do królestwa swego umiłowanego Syna, w którym mamy odkupienie, odpuszczenie grzechów' (Kol 1, 12-13).

Rozważając czasy obecne i wyzwania, jakie stoją przed nami, rozumiemy, że siły do wytrwania w przymierzu z Bogiem powinniśmy szukać w zawierzeniu naszego Kościoła Matce Bożej Ślicznej Gwieździe Miasta Lwowa, naszym świętym i błogosławionym, w szczególności błogosławionemu Jakubowi Strzemię, patronowi naszej archidiecezji.

To dzięki ich przemożnemu wstawiennictwu było możliwe odnowienie tylu ośrodków parafialnych, seminariów duchownych, utworzenie Instytutu Teologicznego we Lwowie, przywrócenie w diecezjach działania kościelnej 'Caritas', instytucji, której zadaniem jest świadczenie miłosierdzia najbardziej potrzebującym.

Niech zatem radosne 'Te Deum' zabrzmi w dniu obchodów rocznicy we wszystkich kościołach naszej archidiecezji. Niech opieka Matki Bożej Łaskawej i innych Patronów broni nas przed zakusami zła i będzie źródłem nadziei na następne lata.

Z serca Wam błogosławię: W Imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego.

Arcybiskup Mieczysław Mokrzycki
metropolita Lwowski,

Lwów, 1 stycznia 2011 roku